Een oude Lutherbijbel (uitgave Lindenberg)
 
In de kerk werd in 2018 een Lutherbijbel aangetroffen die met recht antiquarisch genoemd mag worden. Helaas is niet goed na te gaan hoe en wanneer deze in ons bezit is gekomen. Vermoedelijk is die een jaar of 15-20 jaar geleden geschonken door een kerkganger - die om hem moverende redenen - van mening was dat deze bijzondere Bijbel in bezit moest komen en blijven van een Lutherse gemeente.

De Bijbel is een uitgave van Lindenberg te Amsterdam van 1702/1704 en voorzien van mooie gekleurde prenten en kaarten. Voorts is bijzonder dat op de leren omslag bovenaan de namen Joannes Quinkert en Angenita Rombouts ingeprent staan en onderaan: Anno 1709.
Inmiddels is bekend dat deze namen voorkomen in registers van de ELG Amsterdam.


De kerkenraad (in 2018) is van oordeel dat deze bijbel een betere plek verdient dan thans het geval is. Uit overwegingen om meer zichtbaarheid te geven en vanwege (betere) conservering.
Na contact met Amsterdamse Lutherse predikanten Dr. A. Wöhle en Dr. H. Donga kregen we het bericht dat het Amsterdams Luthers Museum in het gebouw De Wittenberg in oprichting is en dat men gaarne de Bijbel van de ELG Zeist C.A. zou willen presenteren, mede omdat deze kennelijk Amsterdamse connecties vertoont.
Men zal verder onderzoek doen naar de namen en de personen daarachter in het Stadsarchief.
ELG Zeist c.a. heeft inmiddels aan het verzoek voldaan.
De oude Lutherbijbel is in bruikleen aan het Amsterdams Luthers Museum ter beschikking gesteld. (foto februari 2019: Overdracht aan secretaris Drs. G. van Wesemael - rechts - door voorzitter kerkenraad J.S. Ruppert.)
Voor het Maarten Luthermuseum Amsterdam wordt u verwezen naar

Jo(h)annes Quinkert en Angenita Rombouts, trouwen op 12 juli 1709 in de Oude Lutherse Kerk aan het Spui te Amsterdam. De man is luthers en komt uit A(a)rnhem, is glazemaker en oud 29 jaar. Jan overleed waarschijnlijk op 18 september 1718.
De vrouw is eveneens luthers en weduwe. Ze is op 14 augustus 1706 getrouwd met Jacob Willemse van der Schelling, maar deze overleed in februari 1709. Ze was bij haar eerste huwelijk 24 jaar en zal dus in 1709 27/28 jaar zijn geweest.
In 1711 wordt hun dochter Johanna geboren en op 29 mei thuis gedoopt door de lutherse predikant.

Voor hun huwelijk hebben ze de kostbare Lindenbergbijbel uit 1702 aangeschaft of gekregen. Naast het grote formaat vallen ook vooral hun ingedrukte namen op de voorkant, het jaartal 1709 en het grote aantal gekleurde prenten in de bijbel op.
Door allerlei verervingen is de bijbel in de Lutherse Gemeente van Zeist beland.

Schutblad:


 Een bladzij vol symboliek: de Heilige Geest neemt de sluier weg. De wijsheid en gerechtigheid onthult, steunend op de Bijbel en het Christus-teken, de Blijde boodschap aan Europeanen en aan mensen van heel ver.

Een loflied op de vertalers en verluchters van deze fraaie Bijbel.
Zegevier
der
Hervormer
en
vertaalders.
 
De groote LUTHER staat in ’t gevel-werk ten toon;
De onkreukbaarheyd straalt met ’s Mans Wijsheid in het Weezen:
  Zijn Lyf-beschermer, een Aards-Engel van Gods Troon,
Bekroont zyn Hoofd, en doet Hem voor geen rampen vreezen.
  Hij blixemt hevig tegen ’t Pausdom, wiens gehaat
En dwaalend oordeel het verbeeld, door de Ezels ooren,
  Zijn sno geveynstheyd, met de Momgryns van verraat;
Zijn Moordlust, Vuur, en Swaart, en gruuwlyk toebehooren.
  Voor zyne Donderstem, beweegt het Vatikaan
En Englenburg, en schynt te zidd’ren voor zyn voordeel,
  Terwyl zyn groote naam sweefd Oost- en Westwaarts aan;
En Vyanden verstomt, door zyne Leer en Oordeel.
  Een nieuwe Zon van Vreugd, en Waarheyd volgt de glans
Dier Eere, in spyt van Hen, die ’t waare Ligt veragten,
  ’t Zy Roomsgezinden, ’t zy Aanhangeren des Mans,
Maar hunne Nyd spilt op de Faam vergeefs haar kragten
  De Zang-gezinde Swaan, een Eeuw van HUS voorspelt,
Laat, onder ’t Borst-stuk zyn volmaakte toonen hooren,
  Een klank die Duytsland niet kan dempen met gewelt,
En Noordsche Koningen verrukte, en vong by de ooren.
  De wijze VISSCHER brengt dit swaar en wigtig Werk,
In vloeijend Nederduyts, uyt deftig Hoogdyts, over,
  En toont, hoe loffelyk hy treedt in ’t Letterperk,
Door ’t plukken van Hebreeuwsche, en Grieksche Tym en Lover.
  De schrand’re VOS, zo hoog in Kerk-geheym verligt,
Verrykt het godlyk Werk met uytgepikte klanken
  Op Zinnebeelden, en Historiën gerigt,
Waar voor de Na-neef van alle Eeuwen Hem zal danken.
  Hij volgt der Volkren dragt, en Wapenhandel na,
En Zeden, en wat meer de Tekenkunst kan geeven;
  Onvolgelyk geëtst, en zonder wederga
Geciert, wel opgetooyt, en zedelyk beschreeven.
 
                                                                                     Abraham Bógaart.
En zo ziet het er uit: