Preek gehouden op zondag 24 juni 2012, de derde zondag na Trinitatis, in de ELG te Zeist n.a.v. Jesaja 40:1-8, Handelingen19:1-7 en Lucas 1:57-68.

Gemeente van Onze Heer Jezus Christus,
Vandaag gedenken we de geboorte van Johannes de Doper.
We weten wanneer hij geboren is doordat Lucas in 1:26 vertelt dat God in de zesde maand van Elisabet’s zwangerschap de engel Gabriël naar Maria stuurde om haar de geboorte van Jezus aan te kondigen.
Het is nu 24 juni = 6 maanden voor Kerstmis, het geboortefeest van Jezus.
Johannes was natuurlijk niet zo belangrijk als Jezus, maar hij is het toch wel waard dat we bij zijn geboorte stilstaan.
Er worden in de bijbel wonderlijke verhalen om heen verteld en dat is niet voor niets.
Allereerst wordt hij geboren als kind van ouders die daar te oud voor waren.
De geschiedenis van Zacharias en Elisabet lijkt wat dat betreft op die van Abraham en Sara.
Ook zij hadden nooit kinderen gekregen, maar als ze menselijkerwijs niet meer verwachten dat dat nog zal gebeuren, is het ineens zo ver.
Een wonder dat duidt op ingrijpen van God in de levens van mensen tegen de natuurlijke gang van zaken in.
En kennelijk waren die ouders toch in staat geacht hun kind groot te brengen.
Ongelooflijk, ook voor de aanstaande vader Zacharias. Die werd met stomheid geslagen.

Als hij dan geboren is, hoort iedereen in de buurt en de familie hoe barmhartig/genadig de Heer geweest is voor Elisabet.
God’s barmhartigheid/ zijn genade - daar heeft iedereen de mond vol van.
De vrouw die onvruchtbaar leek, had een godsgeschenk gekregen. Het kon niet missen.
Iedereen was heel blij met haar.
Maar toen het jongetje zijn naam kreeg, liep het weer anders dan de mensen gewend waren.
Normaal had deze jongen de naam van zijn vader gekregen, dus Zacharias.
Toen de mensen die naam aan het kind wilden geven, greep Elisabet in: nee
En ook Zacharias schreef – want hij was nog altijd sprakeloos-: nee, hij heet Johannes.
Nìet: hij zal Johannes heten, maar hij hèèt Johannes. Die naam stond al lang vast.
Iedereen was daar heel verbaasd over, het was al apart dat de jongen een andere naam kreeg, maar dan ook nog een naam met die symboliek.

En dat was niet voor niets.
De naam die het kind heeft is niet zo maar een naam.
Johannes betekent: God is genadig.
Genadig is God voor zijn ouders, dat hij hun gebeden om een kind verhoort.
Genadig is God bij het geschenk van dit mensenkind voor vele mensen.
Want dit kind werd geboren om een bijzondere taak voor God te vervullen ten behoede van de mensen.
Zijn naam zegt dat al.

En de pasgeborene heeft het al helemaal in zich om die op zich te nemen.
Bij zijn geboorte heeft Johannes al alles in huis aan talenten en capaciteiten die hij nodig zal hebben.
Zelfs de Heilige Geest is al bij hem.
Daardoor zal Johannes te zijner tijd goed gebekt zijn, weten wat hij moet zeggen en verkondigen.
Hij gaat het werk van Jezus voorbereiden.
Johannes maakt deel uit van een groter plan.
Wat ook zo wonderlijk was:
Toen Zacharias de naam Johannes opgeschreven had, kon hij weer spreken en het eerste wat hij deed was God loven.
Zo maakte die naamgeving de geboorte van Johannes ook weer tot iets bijzonders waarover nog lang en breed werd nagedacht en nagepraat.
Door tijdgenoten en door mensen in later eeuwen.
Eigenlijk wisten de mensen toen er niet goed raad mee.
In het hele gebeuren klonk al door dat God een plan had waar deze jongen een rol in zou spelen.
Iedereen vraagt zich af: Hoe zal het met Johannes gaan?

Nu wij het geboorteverhaal van Johannes overdenken, krijgen ook wij de kans te delen in de blijdschap en de verwondering die de geboorte van Johannes teweeg bracht.
Een nieuw mensenleven begint, de mens heeft bij zijn geboorte al alles in zich dat hij hard nodig zal hebben voor de taak die op hem wacht.
Maar dat niet alleen. Er begint met de geboorte van Johannes een heel nieuw stuk geschiedenis.
Johannes was daarvan de startmotor met zijn preken en de mensen oproepen zich om te keren naar God toe en ze dan dopen oo tot vergeving van hun zonden.
Alles nadrukkelijk onder de noemer: genade, barmhartigheid van God.
ter voorbereiding van het werk dat Jezus daarvoor zou gaan doen.
De mensen moeten zich van te voren al naar God toe keren opdat ze niets missen als Hij zijn grote plan gaat uitvoeren.

Wat “moeten wij als volgelingen van Jezus hier nu mee?
Daarvoor verwijs ik naar het gebed van deze zondag:
Barmhartige God,U bent de oorsprong van alle lichten. Uw knecht Johannes hebt U voor zijn geboorte uitverkoren om getuige te zijn van het licht dat alle mensen verlicht. Wij bidden U: begenadig ons dat wij als Johannes ons leven richten op U en zo Christus in ons laten groeien en sterk worden.
Wat wij “moeten” met het verhaal van Johannes doop: is “luisteren naar het getuigenis van Johannes en zijn oproep en ons ook richten op God als de grote lichtbron in de wereld.
Als planten naar het licht groeien
en het beste licht dat God geeft in Jezus absorberen/in ons op nemen zodat het wordt tot iets dat niemand ons kan afnemen;
en dan ook nog te zorgen dat het in ons niet dooft, maar groter en sterker wordt tot een stralend licht.
Een stralend licht dat ons ten allen tijde waar we ook zijn en hoe het ook gaat, laat zien
dat we leven van de genade en barmhartigheid van God die leven schenkt en die daarvan een heilzame, opbouwende kracht is,
waardoor we nooit definitief zijn uitgeleverd aan kwade machten.
Alleen als we ons van God afkeren, tegen Hem ingaan, dan kan het licht wel zo klein en zwak worden, dat we alleen nog chaos en ellende zien.
Dan zitten we vast in de “woestijn”.
Maar dan nog kan dat hele kleine vlammetje dankzij God opflikkeren om ons eraan te herinneren
dat de “woestijn” die het leven soms is, onder God’s hoede kan veranderen in een bloeiende steppe.
Ik hoorde daarvan van de week zo’n mooi voorbeeld.
Want het verhaal is mooi, maar het gebeurt ook heel concreet.

Een ouder wordende mijnheer, een gelovig mens, verloor 1 ½ geleden zijn vrouw.
Jaren lang was ze ernstig ziek en had veel verzorging en aandacht nodig.
Die kreeg ze met veel liefde van haar man.
De man had alles in zich om die taak tot en goed einde te brengen.
Met de nodige hulp, maar het ging hem goed af; het werd wel steeds zwaarder.
De dood kwam als een bevrijding voor beiden, maar natuurlijk was er ook veel verdriet.
Van de week belde hij dolgelukkig op.
Het viel me meteen op dat zijn stem zo goed klonk.
“Ik heb een nieuwe vrouw ontmoet en het klikt zo geweldig”.
Na vele jaren van vast zitten in een soort woestijn waar alle leven uit weg vloeide tot de dood erop volgde, bloeit er nu ineens een nieuw stuk leven op.
Volkomen onverwacht dat zo iets moois nog mogelijk was.
Het is alsof de “woestijn”verandert in een bloeiende steppe.
Het wordt door de man en zijn nieuwe partner beiden ervaren als een godsgeschenk.
waar ze God enorm dankbaar voor zijn.
Het licht van Christus is door alle moeilijke jaren heen blijven schijnen om te troosten en kracht te geven, maar nu is het feestelijk licht.

Dit is een concreet en persoonlijk verhaal van iemand die zich zijn hele leven op God richtte, zich aan Hem vastklampte.
Niet als wegbereider van Jezus, maar meer als een mens die gehoor gaf aan de oproep van Johannes en daardoor Jezus kende

De gelukkige mijnheer is niet de enige die - God zij dank - een nieuw stuk leven vond.
Er zijn veel meer mensen die dat overkomt.
Als je zo’n verhaal hoort terwijl het jezelf niet goed gaat, kun je jaloers worden.
“Dat wil ik ook, maar dat gaat niet lukken”.
Dat doet me denken aan een vrouw die ernstig ziek is.
Ze klampt zich vast aan haar geloof en aan God.
Op de momenten dat ze dat kan is ze nog druk met haar werk voor de kerk.
Daarvoor krijgt ze van collega’s alle ruimte en steun.
Daaruit put ze de troost en kracht die ze in deze fase van haar leven nodig heeft.
Jaloezie komt niet bij haar op. Beter worden zit er niet in.
Maar het licht van Christus brandt voor haar volop en krachtig.
Misschien voor haar beleving wel krachtiger dan ooit tevoren.
God zij dank.

Als je zo naar mensen en hun lotgevallen kijkt, dan komt de gedachte op:
Wat een barmhartigheid dat een mens als Johannes geboren werd om de weg naar God te wijzen en
de komst van Jezus voor te bereiden, zodat in Hem Gods licht volop kan schijnen overal waar dat nodig is. En dat is op veel plaatsen.
Is dat geen reden voor ons om – met Zacharias – God te loven?

Amen