Preek gehouden n.a.v. antifoon, zondagsgebed, Lucas 8:4-15.

Gemeente van onze Heer Jezus Christus,

God, word nou toch eens wakker en doe eens wat.
Kunt u er niet voor zorgen dat uw woord zó op mensen inwerkt
dat ze wat vrolijker worden en wat minder geblokkeerd
door alle frustraties vanwege dingen die tegen zitten en anders gaan dan ze graag willen.
Geef toch dat ze uw genade meer tot zich toe laten en een plaats geven in hun ziel, hun hart,
zodat ze daarnaar gaan leven.
Want daarvoor geeft u uw genade en uw liefde toch.

Een bijzondere schreeuw om Gods aandacht en hulp.
Ik weet niet of u deze gedachten ooit gekoesterd hebt, ik wel.
Als ik zelf heel erg over iets inzat dat niet naar mijn zin was en dat ik niet kon veranderen;
Waardoor ik dus niet vrolijk was en liep te mopperen.
en ook vergat 1) dat iedereen fouten maakt en dingen heeft die hij/zij niet kan, dus ik ook en de mensen om me heen ook.
En 2) dat het juist daarom zo goed is dat er in verhalen over God op gehamerd wordt dat er vergeving en een nieuw begin is.
En 3) een mens zich dus niet moet begraven in een gevoel van “ik deug toch nergens voor, ik kan het niet, anderen doen het altijd veel beter.”
Ik kom ook wel andere mensen tegen die regelmatig naar de kerk gaan en daar een heleboel mooie dingen horen. En ze vinden dat ze het in het dagelijkse leven als gelovig mens allemaal goed doen, maar ondertussen blijven ze het zichzelf en anderen moeilijk maken.
Ze zijn zo bezig met de dingen van alledag en maken zich soms zo druk, vooral als het niet naar wens gaat.
Als ik ze hoor praten dan hoor ik teleurstellingen, frustraties, moedeloosheid.
Dan vraag ik me af: Wat doet een mens met wat hij/zij in de kerk hoort.
Het is soms net of Gods woord niet landt en wortelt.

Aan God’s woord en de werking daarvan ligt het niet.
Als we Gods woord zien als zaad en onszelf als de akker waarin dat woord wordt gezaaid,
dan ligt het zeker niet aan het zaad als dat niet goed opkomt.
God’s woord is het beste en meest levensvatbare zaad dat er is.
En het wordt royaal ingezaaid op de akker.
Wat kan het toch zijn dat de opbrengst van God’s woord niet zo groot is als ik/wij zouden willen?
Eigenlijk doen de meeste mensen ook wel hun best - als akker waarin gezaaid is - om er iets goeds van te maken.
Maar het lukt niet altijd.
Teleurstelling, moedeloosheid, berusting dat goede dingen waarvoor we ons helemaal inzetten, niet het verlangde resultaat opleveren, komen regelmatig voor.
Op alle mogelijke plaatsen en manieren.
In ons persoonlijke leven en in het leven van de gemeente.
Neem bijvoorbeeld het steeds maar kleiner worden van de kerk.
Er is in het verleden genoeg gezaaid en er wordt nog gezaaid, maar waar blijft de opbrengst?
Althans de opbrengst die wij graag zien: kerken die helemaal vol zitten.
Zien we misschien iets over het hoofd en groeit en bloeit er in Gods naam wel degelijk heel veel moois?
Maar ondertussen denken u en ik als kerkgangers: Wat moet we er nou mee dat we het gemeente zijn zo niet volhouden?
Het lukt niet meer om de zaak rond te krijgen.
We  hebben jarenlang zo ons best gedaan, met zijn allen van alles aangepakt om een fijne gemeente te zijn.
En toch zijn we nu zo klein geworden en hebben we de menskracht en de middelen niet meer om het nog veel langer vol te houden.
Is het dan allemaal vergeefse moeite geweest?
Op een gegeven moment word je er moe van en ga je denken: zo kan het niet meer.
Maar het wringt wel. Het zit helemaal niet lekker.

Op deze moedeloosheid, dit teleurgesteld zijn en het berusten dat het niet lukt zoals jezelf wilt
gaat Jezus vandaag met zijn gelijkenis in.
En Hij probeert de invloed die teleurstellingen op ons kunnen hebben te doorbreken.
Dat doet hij niet door te zeggen: je moet niet zeuren, zo erg is het niet, kom op.
Als hij dat zou zeggen zou hij onze pijn, ons gekwetste gevoel, niet serieus nemen.
Daarmee zijn we niet geholpen.
Dan houden we misschien wel ons mond, maar over is het niet.
Jezus was een heel wijs mens en wist goed dat hij het anders moest aanpakken.
zodat mensen zich door hem wel serieus genomen voelen.
Daarom vertelt hij het verhaal van de zaaier.
Daarin schenkt hij uitgebreid aandacht aan de mislukkingen en teleurstellingen die mensen tegenkomen in de kerk, op het werk en thuis in het gezin.
Die mislukkingen zijn er nu eenmaal; en ze zijn en blijven niet leuk.
Maar misschien kun je proberen er anders naar te kijken.

Neem nou eens een boer die zijn land gaat inzaaien.
Hij heeft het beste zaad en hij doet er alles aan om het zaad te laten opkomen en gedijen.
Dat is veel werk en kost heel wat inspanning.
Toch moet hij dagelijks zien hoe steeds weer een deel van zijn zaaigoed verloren gaat.
Moet hij er maar ophouden?
Of zal hij –ondanks alle uitval – afwachten hoe groot zijn oogst uiteindelijk toch is?

Als je dit hoort, kun je denken: wat een frusterend beroep, boer-zijn.
Nooit aan beginnen.
Of toch wel, maar met een realistische instelling en wat bescheidener;
en niet verwachten dat alle zaad opkomt en uiteindelijk vrucht draagt.
Maar wel met vertrouwt en geloof, dat er aan het eind - hoe dan ook - resultaat is.
Als je dat vertrouwen en dat geloof niet hebt, dan moet je er niet aan beginnen.
Zonder dat vertrouwen gaat een zaaier niet zijn akker inzaaien.
Netzomin als die boer zonder geloof in wat hij doet kan werken, kan een mens leven zonder vertrouwen en geloof dat zijn/haar leven iets moois brengt.
Daarmee zijn de mislukkingen en teleurstellingen niet verdwenen of gebagatelliseerd.
Maar je blijft hoe dan ook kijken naar wat het wel oplevert.
Zo wil Jezus met dit verhaal helpen om het leven en de dingen waarmee mensen bezig zijn
met andere ogen te bekijken en zich daar beter bij te voelen.
En niet gefrustreerd en moedeloos te worden als het niet zo lukt als een mens graag wil.

Jezus hoopt echt dat wij niet blijven steken in teleurstellingen, maar daar goed mee omgaan,
door alles heen hopen en ons richten op mooie resultaten, goede vruchten.
Hier spreekt geen man die nooit iets heeft meegemaakt.
In tegendeel: Jezus moet heel goed geweten hebben hoe vertwijfeld een mens kan zijn, hoe teleurgesteld en moedeloos.
Maar hij wist ook hoe je dat kunt overwinnen: met Gods hulp.
Voor Hem is God de bron van zijn geloof en vertrouwen, zijn hoop op resultaat,
God die in liefde de mensen nabij is – zeker als ze het moeilijk hebben.
Maar voor Jezus was het wel een puzzel hoe hij dat geloof in die God en die bron van hoop aan anderen/ kan overbrengen.
Jezus wil graag dat mensen hem goed begrijpen als hij het heeft over overwinnen van onze moedeloosheid en teleurstellingen.
Hij weet dat dat moeilijk kan zijn.
Hij weet ook dat daar allerlei redenen voor kunnen zijn.
En hij weet ook dat er iets in een mens zelf kan zijn waardoor hij/zij toegeeft aan teleurstellingen en de moed laat zakken.
Maar – is zijn boodschap-ook dan is het mogelijk, God-zij-dank, je leven te zien als succesrijk -
ondanks alles in ons dat verdroogt, verstikt, door anderen gestolen en opgevreten wordt.
Laat toch niemand het gevoel hebben dat hij/zij nergens voor deugt of alles alleen maar gebrekkig doet.
Zelfmedelijden helpt niet.
Ieder mens zaait iets. Dat gaat niet volmaakt, maar als God er naar vermogen zo goed mogelijk mee gediend is,
dan levert het resultaat op.
Zelfs als het niet het resultaat is dat we graag willen.
Op dat mindere resultaat moeten we ons niet blind staren.
Het gaat niet om de resultaten en prestaties die wij willen voortbrengen, maar om wat God met onze inzet kan en wat Hij eruit haalt. En dat is volgens Jezus meer dan wij denken.
Die troost en dat vertrouwen wil Jezus ons geven.
Hoe jong of hoe oud we ook zijn, hoe afhankelijk en gebrekkig ook.
Niet dat dàt God onverschillig laat.
Maar het gaat er om dat we het aan God overlaten wat hij met ons leven beoogt en wat voor Hem goede vruchten zijn, het waard om te zijner tijd door Hem geoogst te worden.
Er is dus niets om bang voor te zijn.
Het enige dat we ons moeten afvragen is: waarom we onszelf zouden vastpinnen op onze mislukkingen, op de stenen en het onkruid in onze akker.

Met deze boodschap hoopt Jezus de mensen vrolijker te maken en onszelf meer te zien als gezegende, begenadigde mensen.

Amen